Lamy Safari: Zamanın Ötesinde Bir Dolmakalem

Lamy Safari’yi elime ilk aldığımda Sakarya Üniversitesi’nde öğrenciydim. Oldum olası kalemlere merakım vardı ancak ilkokulda kullandığımız divitler haricinde elime hiç mürekkeple temas eden kalem almamıştım. Esasında öğretmen bir akrabam dolmakalem kullanırdı fakat “malı kıymetli” dediğimiz cinslerdendi, eşyalarına el süremezdik. Cimriydi de gerçi, öyle Pelikan’a falan para vermezdi, -mümkün değil. Ne kullanıyordu acaba?

…

Benim 2007 yılında elime aldığım Safari 1980 senesinden itibaren kalem dünyasına renk katıyormuş da haberim yokmuş. Ve hatta “Alamancı” akrabaların getirdiği değerli bir hediyeymiş. Haberim olsaydı -rahmetli- amcaya sipariş ederdim. Allah rahmet etsin.

Bu köşede Safari ile olan kişisel serüvenimin yanısıra ürünün doğuşu, günümüze gelişi ve Japon firmasına satıldıktan sonraki yol güzergâhı hakkında yazacağım. Eksik bıraktığım bir şey olursa muhakkak yazın.

Wolfgang Fabian ve Safari’nin Hikayesi

Lamy Safari, ilk kez 1980 yılında piyasaya sürüldü. Kalemin tasarımı, Alman endüstriyel tasarımcısı Wolfgang Fabian ve Bernt Spiegel imzası taşıyor. Ergonomik, dayanıklı ve sade bir kalem tasarladılar. Belki gençlerdi hedef kitleleri ancak her yaşta insana dokunan bir ürün ortaya çıkardılar.

Safari, Bauhaus felsefesinden izler taşıyan bir kalem. “Form follows function” yani “şekil işlevi takip eder” anlayışı burada çok net: Üçgen kesimli tutma yeri, yazım konforunu artırırken, şeffaf mürekkep penceresi kullanıcıya daima kalemin içini gösteriyor. Bu pencerede ilk kez kalemin iç dünyası görünür oluyor.

Safari’nin gövdesinde kullanılan ABS plastik, darbelere ve zamanın yıpratıcı etkisine karşı oldukça dirençli. Yıllardır çantamda defterimle birlikte taşınıp durmasına rağmen hâlâ ilk günkü gibi sağlam duruyor. Kullanmadığım zaman bir mürekkep uçuşu söz konusu, gözümden kaçmıyor. Ancak normal düzeyde mi, değil mi, bilemiyorum. Bu konuyu bilahare araştıracağım.

Sadelik ve Mühendisliğin Buluşması

Lamy Safari, hem teknik hem de estetik bir mucize. Şöyle düşünün:

• Malzeme: ABS plastik gövde, paslanmaz çelik klips.
• Uç seçenekleri: Extra Fine (EF), Fine (F), Medium (M), Broad (B), 1.1/1.5/1.9 mm italik kaligrafi uçlar.
• Dolum sistemi: Lamy T10 kartuşlar ya da Z28 piston konvertör ile şişe mürekkep kullanımı.
• Mürekkep penceresi: İkonik çift taraflı pencere ile her zaman mürekkep durumunu görebilme.

Safari’nin ergonomik tutma yeri sadece rahat yazım için değil, doğru tutuşu öğretmek için de düşünülmüş. Özellikle yeni başlayanlar için bu yönü büyük avantaj. Ancak bu özelliği seven kadar sevmeyen de var.

Lamy Safari’nin Renkli Zaman Yolculuğu

Lamy, Safari için her yıl sınırlı sayıda “special edition” renkler üretiyor. Bu renkler, hem koleksiyonerlerin hem de benim gibi kullanıcıların ilgisini çekiyor elbette.

Aşağıda yıllara göre özel Safari renklerini derledim:

• 2004: Orange, Apple Green
• 2006: Lime
• 2007: Blue
• 2008: Pink
• 2009: Blue Limited Edition
• 2010: Aquamarine
• 2011: White, Savannah Green (yeniden üretimi 2021)
• 2012: Green
• 2013: Neon Yellow
• 2014: Neon Coral
• 2015: Neon Lime
• 2016: Dark Lilac (efsaneleşmiş renk)
• 2017: Petrol
• 2018: All Black, Vibrant Pink
• 2019: Pastel serisi (Mint Glaze, Blue Macaron, Rose Powder)
• 2020: Candy serisi (Mango, Violet, Aquamarine)
• 2021: Terra Red, Savannah Green
• 2022: Strawberry, Cream
• 2023: Spring Green, Light Rose
• 2024: Flame Orange, Violet Blackberry

Benim elimde de bazıları var. Kutuda sakladıklarım haricinde dört renk Lamy Safari taşıyorum yanımda.

Beni başarısıyla şaşırtan birkaç öğrencime Lamy Safari armağan etmişliğim de vardı ancak kalemleri kaybettiklerini yahut kaleme zarar verdiklerini duyduğumda bu adetimden vazgeçtim. İsterdim benden hatıra kalan bir kalem öğrencilerime dolmakalem sevgisini aşılamış olsun. Meslek lisesinde öğretmen olmanın bazı kötü yanları var elbette.

Lamy’de Yeni Dönem

2023’te şaşırtıcı bir gelişme oldu: Lamy, Alman merkezli özel yatırım şirketi Aurelius Group tarafından satın alındı. Üretimini Almanya’da sürdürmeye devam edeceğini açıklayan Lamy’ye Japon dokunuşu geldi. Marka kimliğini koruyarak yenileşeceklerini anlıyoruz.

Yeni üretimlerde göze çarpan değişiklikler:

• Klipslerdeki işçilik daha net, çizilmeye karşı kaplamalar güçlendirildi.
• Konvertörler Z28 ile güncellendi, sızdırmazlık artırıldı.
• Bazı özel renklerde iç parçalar da (örneğin feed ve section) renkli yapıldı.
• Mürekkep pencerelerindeki transparanlık daha net hale getirildi.

Neden Lamy Safari? Neden Hâlâ?

Koleksiyonumda Pelikan’dan TWSBI’ye, Kaweco’dan Pilot’a birçok kalem var. Ancak Safari’yi çantamdan eksik etmiyorum. Neden mi?

• Kalem düştü mü korkmuyorum.
• Her zaman yazar, kurumaz. (Bu konuda bazı soru işaretlerim olabiliyor.)
• Uç değiştirmesi kolay.
• Kartuş ya da mürekkep fark etmez, her şeye açık.
• Hangi yaşta olursanız olun, elinize yakışır.

Safari için bir sadakat ürünü diyebilirim. Yazıya, anlatmaya, kendini ifade etmeye duyulan sadakatin ürünü.

Lamy Safari, yazı kültürüne atılmış cesur bir imza. Her yeni renginde biraz nostalji, biraz da gelecek var. Onu elinize aldığınızda sadece bir kalem tutmuyorsunuz; Wolfgang Fabian’ın 1980’de başlattığı bir devrimi sürdürüyor, yazının tarihine katkı sunuyorsunuz.

Bugünlerde sosyal medyada kalemini, defterini paylaşan herkesin çantasında bir Safari var. Çünkü yazmak yeniden kıymetli hale geliyor. Bir bilgisayar öğretmeni olarak gün içerisinde klavyeyle, ekranla geçen saatlerimin telafisini ders aralarında, akşam vakitlerinde dolma kalemlerle yapıyorum. Ve evet, masamda muhakkak bir Lamy Safari oluyor. Dijital çağa analog bir direniş olan dolmakalemleri fiyat ve performans çizelgesinde üst noktalara taşıyan renkli, sade, güçlü ve zamansız kalem Safari’yi üreten Lamy’ye sonsuz teşekkür ediyorum.